Στις 12 Σεπτεμβρίου 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξ ονόματος της ΕΕ, υπέγραψε ένα πακέτο συμφωνιών και πρωτοκόλλων για τον Χρηματοδοτικό Μηχανισμό του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ) 2021-2028 με τα τρία κράτη του ΕΟΧ της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) (Ισλανδία, Λιχτενστάιν και Νορβηγία), καθώς και δύο πρωτόκολλα που αφορούν ετήσιες δασμολογικές ποσοστώσεις αφορολόγητων ειδών για ορισμένα ισλανδικά και νορβηγικά ψάρια και προϊόντα αλιείας που εισέρχονται στην αγορά της ΕΕ. Αυτό ακολούθησε τη συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Νοέμβριο του 2023 σε επίπεδο διαπραγματευτών και την έγκριση από το Συμβούλιο στις 25 Ιουνίου 2024.
Για την περίοδο Μαΐου 2021 έως Απριλίου 2028, ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός του ΕΟΧ θα παρέχει περισσότερα από 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις για έργα στα 15 δικαιούχα κράτη (Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία). Επιπλέον, ο Νορβηγικός Χρηματοοικονομικός Μηχανισμός θα παρέχει περισσότερα από 1,4 δισεκατομμύρια ευρώ στα 13 κράτη μέλη της ΕΕ που προσχώρησαν στην Ένωση από το 2004 και μετά.
Ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής, Maroš Šefčovič, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις σχέσεις με τα κράτη ΕΟΧ ΕΖΕΣ, δήλωσε:
«Αυτή η υπογραφή είναι άλλο ένα θετικό ορόσημο, καθώς γιορτάζουμε φέτος την 30ή επέτειο της Συμφωνίας ΕΟΧ. Οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί του ΕΟΧ και της Νορβηγίας αντικατοπτρίζουν τα οφέλη που αποκομίζουν τα κράτη ΕΟΧ ΕΖΕΣ από την πρόσβασή τους στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Τώρα πρέπει να διασφαλίσουμε την υλοποίηση προγραμμάτων και έργων στα δικαιούχα κράτη που υποστηρίζονται από τους δύο χρηματοδοτικούς μηχανισμούς».
Η συμφωνία ΕΟΧ βασίζεται σε κοινές αξίες και αρχές και αποτελεί παράγοντα πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας, καθώς και ευημερίας και ασφάλειας. Ο Χρηματοδοτικός Μηχανισμός ΕΟΧ 2021-2028 καθορίζει τη συμβολή των κρατών ΕΟΧ ΕΖΕΣ στη μείωση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων στον ΕΟΧ, με σκοπό την προώθηση της συνεχούς και ισόρροπης ενίσχυσης των εμπορικών και οικονομικών σχέσεων και ως συμπλήρωμα των στόχων της πολιτικής συνοχής της ΕΕ.
Οι θεματικές προτεραιότητες περιλαμβάνουν την ευρωπαϊκή πράσινη μετάβαση, τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και την κοινωνική ένταξη και ανθεκτικότητα.
Όλες οι πλευρές θα προχωρήσουν τώρα στη σύναψη της συμφωνίας σύμφωνα με τις αντίστοιχες διαδικασίες τους. Πριν από την πλήρη εφαρμογή της, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει τη δέσμη.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε την επίσημη ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εδώ (https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/mex_24_4662.
Μπορείτε να δείτε τη σχετική ανάρτηση του Maroš Šefčovič στο Twitter εδώ. (https://x.com/MarosSefcovic/status/1834214684158771704)
